Afantasie is het onvermogen tot visuele verbeelding, waarmee de toestand wordt bedoeld waarin een persoon geen mentale beelden kan visualiseren. Met andere woorden, dat iemand die wel met de zintuigen kan waarnemen, niet uit zichzelf beelden in gedachten kan creëren. Dingen of mensen dienen hier werkelijk voor aanwezig te zijn.
Ik ben er dus sinds kort achtergekomen dat ik afantasie heb … of eigenlijk zou ik moeten zeggen: dat ik een afantasist bèn, want het is niet een of andere aandoening ofzo.
Wat is het precies, hoort ik u zeggen. Nou, even kort testje dan.
Sluit je ogen (of niet, geen idee of dat nodig is), maar denk aan een appel. Zie je een appel? Hoe ziet het eruit? Welke kleur heeft het? Heeft het een steeltje? En misschien zit er wel een blaadje aan het steeltje ofzo? Of een rotte plek? En zweeft het in het luchtledige of ligt het ergens op?
Het visualiseren is (blijkbaar) een spectrum. Van heel levendig, tot beetje plat, tot zwart wit, alleen grove omlijning … tot niks.
Voor afantasten blijft het dus donker in hun hoofd. En dat laatste heb ik dus. Ik weet conceptueel hoe een appel eruit ziet, dat het rond is, steeltje heeft, blaadje, beetje “kuiltje” bovenin. Maar ik zie geen appel voor me. Helemaal niks. Of tenminste … misschien heel ver weg, alsof het net buiten de rand van je peripheral vision zit … en dan ook nog alsof het beetje in de schemer is … en je kijkt door 7 lagen horrengaas. Heel vaag dus. Heel vluchtig.
Meer gedetaïlleerdde beschrijving / uitleg vind je hier: https://tjitze.nl/aphantasia/
De afgelopen weken ben ik dus regelmatig meer me aan het verdiepen in afantasie. Ik praat er regelmatig over met vrienden, elke keer sla ik weer stijl achterover van verbazing. Zo leerde ik al snel dat mensen ook geluiden horen (dus bijvoorbeeld je favoriete nummer), smaken kunnen “proeven” of tast kunnen “voelen”. En even voor de duidelijkheid, dit kan ik allemaal niet.
Tuurlijk weet ik wel hoe pindakaas smaakt of hoe een leren bank voelt … maar kan de smaak of dat gevoel niet terughalen. Net zoals ik niets kan visualiseren.
En kom dus om de haverklap achter dingen, dat mensen ècht schaapjes probeerden te tellen, dat m’n kinderen niet kunnen slapen omdat ze na een dagje kermis gewoon echt al het geflits voor zich zien … en al dat getoeter en herrie horen. En ik ga liggen, sluit m’n ogen en ga slapen.
Nog veel te leren dus.